امروزه در سراسر كشور دادگاه‌‌‌ها و محاكم قضايي زيادي تشكيل گرديده‌‌اند تا قوانين كشور را به درستي اجرا نمايند. در تمامي محاكم قضايي يك رئيس وجود دارد كه نظارت مي‌كند تمام احكام و آرا صادر شده از طرف دادگاه مطابق قانون باشند. در واقع براي اجراي درست قوانين نياز است كه يك نهاد يا سازمان به عملكرد محاكم قضايي نظارت كند. يكي از نهاد‌‌‌هايي كه به عملكرد تمامي اين محاكم رسيدگي مي‌كند ديوان عالي كشور مي‌باشد. در ادامه قصد داريم در مورد اينكه ديوان عالي كشور چيست و چه ساختاري دارد توضيحات مفيد و مختصري را خدمت شما عزيزان ارائه دهيم، با ما همراه باشيد.
ديوان عالي كشور چيست و چرا تشكيل مي‌شود ؟
ديوان عالي كشور يكي از نهاد‌‌‌ها و مراكز قضايي در كشور مي‌باشد كه وظايف متعددي دارد. ديوان عالي كشور معمولا در استان تهران (پايتخت) تشكيل مي‌گردد. با اين وجود در برخي موارد كه قوه قضائيه صلاح بداند اين مرجع در شهرستان‌‌‌ها نيز تشكيل خواهد شد. ديوان عالي كشور وظايفي دارد كه توسط قانونگذار تعيين گرديده‌‌اند. ديوان عالي كشور مطابق نظر قانونگذار وظيفه دارد كه به اجرا شدن صحيح تمام قوانين در محاكم دادگستري سراسر كشور نظارت كند.
اين به اين معني است كه ديوان عالي كشور به تمام آرا صادر شده توسط اين محاكم نظارت كرده و چنانچه در پرونده‌اي قوانين به درستي اجرا نگرديده باشند به مرجع قضايي مورد نظر اين مسئله را ابلاغ خواهد كرد. ديوان عالي كشور در واقع بالاترين مركز قضايي در كشور به حساب مي‌آيد كه از برجسته‌ترين و با سابقه‌ترين قضات كشور تشكيل مي‌گردد. ديوان عالي در همه جاي كشور داراي يك رئيس مي‌باشند كه فردي مجتهد و عادل خواهد بود. رئيس ديوان اين مرجع قضايي توسط قوه قضائيه انتخاب خواهد شد و تا ۵ سال در اين سمت فعاليت خواهد كرد.
ساختار ديوان عالي كشور
ساختار ديوان عالي كشور نسبت به ديگر مراجع قضايي كمي متفاوت‌تر مي‌باشد. ساختار اين مرجع قضايي به دو بخش شعبه و دادسرا تقسيم بندي مي‌شود. شعب و دادسراي ديوان عالي كشور به شرح زير مي‌باشند:
- شعب ديوان عالي كشور
شعب ديوان عالي كشور به دو بخش حقوقي و كيفري تقسيم بندي مي‌شوند كه هركدام وظايف جداگانه‌اي دارند. اين دو شعبه جهت رسيدگي به فرجام خواهي در خصوص راي اصراري فعاليت مي‌كنند. در شعبه حقوقي اساسا به فرجام خواهي از آراي حقوقي رسيدگي مي‌شود. اما اگر راي اصراري بدون تجديد نظر براي امور حقوقي صادر شود و نسبت به آن درخواست فرجام خواهي شود هيات شعبه تشكيل و به اين درخواست رسيدگي خواهند كرد. همچنين در شعبه كيفري نيز در كنار وظيفه اصلي يعني فرجام خواهي از آراي كيفري اگر نسبت به راي كيفري اصراري بدون تجديد نظر درخواست فرجام خواهي شود هيات اين درخواست را بررسي خواهد كرد.
- دادسراي ديوان عالي كشور
دادسرا نيز بخشي از ساختار ديوان عالي مي‌باشد. دادسراي ديوان عالي كشور از تعدادي معاون، داديار، كارمندان قضايي و… تشكيل مي‌شود كه رياست آن نيز بر عهده دادستان كل كشور خواهد بود. اين دادسرا به ديوان عالي كمك مي‌كند كه وظايف خود را سريع‌تر به انجام برساند.
توصيه مي‌كنيم مقاله مرجع فرجام خواهي را مطالعه فرماييد.
ديوان عالي كشور در كدام استان‌‌‌ها تشكيل گرديده است ؟
همانطور كه در بالا گفته شد قوه قضائيه معمولا در تهران ديوان عالي كشور را تشكيل خواهد داد ولي در صورت لزوم اين ديوان در شهرستان‌‌‌ها نيز تشكيل مي‌شود. در حال حاضر در استان تهران ۴۵ شعبه ديوان عالي تشكيل گرديده است كه در حال فعاليت مي‌باشند. در استان قم نيز پنج شعبه و در مشهد هم ۳ شعبه ديوان عالي تشكيل گرديده است. به طور كلي در سال‌‌‌هاي آينده تعداد اين شعب بيشتر خواهد شد.
سوالات متداول
ديوان عالي كشور توسط كدام دستگاه تشكيل مي‌شود ؟
ديوان عالي كشور توسط دستگاه قضايي تشكيل مي‌گردد.
ساختار ديوان عالي كشور به چند بخش تقسيم مي‌شود ؟
ساختار ديوان عالي كشور به دو بخش شعب و دادسرا تقسيم خواهد شد.
براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص ديوان عالي كشور، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون ديوان عالي كشور پاسخ دهند.